Μαραθώνας 17
Μαρτίου 2017
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Μεγάλη η επιτυχία της
διάλεξης για τη Μάχη του Μαραθώνα (490 π.Χ.)
που διοργάνωσαν την
Κυριακή 12-3-2017
οι Φίλοι του
Αρχαιολογικού Μουσείου Μαραθώνα
στο Αρχαιολογικό Μουσείο
Μαραθώνα
Στην κατάμεστη αίθουσα "του Τροπαίου"
του Αρχαιολογικού Μουσείου Μαραθώνα, οι ιστορικοί Δρ. Κωνσταντίνος Λαγός και Φώτης
Καρυανός μας παρουσίασαν μια νέα θεώρηση
της μάχης του Μαραθώνα (490 π.Χ.) και αναπαράστασής της, σύμφωνα με την
τεκμηρίωση του βιβλίου τους "Μάχη Μαραθώνα. Η Ανατροπή" που
κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις "Μένανδρος".
Τους
παρευρισκόμενους χαιρέτησε ο Πρόεδρος των Φίλων του Αρχαιολογικού Μουσείου
Μαραθώνα, κ. Βασίλης Δελαγραμμάτικας. Τη διάλεξη προλόγισε η αρχαιολόγος της
Εφορείας Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής κ. Πέλλη Φωτιάδη. Με την ευκαιρία της
διάλεξης, αναφέρθηκε εισαγωγικά στο ρόλο του Αρχαιολογικού Μουσείου Μαραθώνα
για την
προστασία και προβολή των αρχαιοτήτων και των μνημείων της περιοχής, καθώς και για
τη σημασία του ως κέντρο μελετών, ερευνών και συντήρησης. Μέσα στον
αρχαιολογικό χώρο του Βρανά, ο οποίος περιλαμβάνει το
νεκροταφείο τύμβων της Μέσης Εποχής του Χαλκού (2000-1600 π.Χ.) και τον
λεγόμενο τύμβο των Πλαταιέων (5ος αι. π.Χ.), το
Μουσείο οικοδομήθηκε το 1975 με δωρεά του Ευγένιου Παναγόπουλου. Στην
έκθεση του Μουσείου, μέσα σε έξι αίθουσες συνολικής έκτασης 565 τ.μ.,
ξετυλίγεται, με τρόπο συνοπτικό για τον επισκέπτη, το διαχρονικό νήμα του
πολιτισμού στην ευρύτερη περιοχή του Μαραθώνα, από την Νεολιθική εποχή μέχρι
και την Ρωμαιοκρατία. Για την έκθεση που ανακαινίστηκε το 2004 εκπονείται σήμερα νέα μουσειολογική
μελέτη και τα ευρήματά της ψηφιοποιούνται.
Σχετικά με το θέμα της διάλεξης, η κ. Φωτιάδη παρουσίασε
συνοπτικά τα σημαντικότερα αρχαιολογικά στοιχεία που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι
σήμερα φωτίζοντας τις περιορισμένες πληροφορίες των αρχαίων πηγών για την
ιστορική μάχη του 490 π.Χ.: το Τρόπαιο της νίκης των Αθηναίων στην Παναγία
Μεσοσπορίτισσα, όπου τοποθετούνται και οι ταφές των ηττημένων Περσών, τον Τύμβο
των Αθηναίων Μαραθωνομάχων στον Σωρό, το Ιερό του Πανός στο σπήλαιο της Οινόης,
τις μετακινημένες επιγραφές από το Ιερό του Εμπύλιου Ηρακλή από την Βαλαρία (η
ακριβής θέση του ιερού δεν έχει ακόμη προσδιορισθεί), πλησίον του οποίου στρατοπέδευσαν
οι Αθηναίοι, κατά τον Ηρόδοτο, και, τέλος, τον λεγόμενο τύμβο των Πλαταιέων, η
ταύτιση του οποίου αμφισβητείται από τους σύγχρονους ερευνητές. Ολοκληρώνοντας,
παρουσίασε τους δυο ομιλητές.
Κατά την ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα διάλεξή τους, οι ομιλητές
Δρ. Κωνσταντίνος Λαγός και Φώτης Καρυανός αναφέρθηκαν σε έξι κύρια σημεία -
"ανατροπές που προτείνουν για τη θεώρηση της μάχης του Μαραθώνα και
σύμφωνα με την τεκμηρίωση του βιβλίο τους. Οι δύο ιστορικοί:
·
1. Τοποθετούν τη θέση του στρατοπέδου των Αθηναίων στο όρος Αγριελίκι
και με αυτό συνδέουν και τα οχυρωματικά κατάλοιπα στο ύψωμα 206μ.
·
2. Ορίζουν τη θέση της ελληνικής παράταξης στα νότια της πεδιάδας
του Μαραθώνα και συγκεκριμένα στις "Πύλες", δηλαδή στο πέρασμα της
Μπρέξιζας.
·
3. Τονίζουν τη σημασία της συμμετοχής, στη σύνθεση του ελληνικού
στρατεύματος, εκτός των οπλιτών, και ελαφρά οπλισμένων στρατιωτών από την τάξη
των θητών, καθώς και απελεύθερων.
·
4. Προτείνουν ως χώρο διεξαγωγής της δεύτερης και κρισιμότερης
φάσης της μάχης το στενό πέρασμα του Μικρού Έλους ή Μπρέξιζας, όπου εξοντώθηκαν
μαζικά οι επίλεκτες περσικές δυνάμεις και, ιδίως, το αήττητου μέχρι τότε περσικό
ιππικό, το οποίο δεν απείχε από τη μάχη.
·
5. Θεωρούν ότι, σύμφωνα με το ελληνικό σχέδιο τακτικής της μάχης
που εκπόνησε ο Μιλτιάδης, με τη χρήση ως μιας μεγάλης παγίδας του Μικρού Έλους
της Μπρέξιζας, παρασύρθηκε, καθηλώθηκε και εξολοθρεύτηκε μαζικά το Περσικό
ιππικό, το ισχυρό όπλο των Περσών.
·
6. Αναδεικνύουν την άμεση σχέση της μάχης του Μαραθώνα με την
εδραίωση και διεύρυνση του πολιτεύματος της Δημοκρατίας στην αρχαία Αθήνα. Μετά
τη νίκη, ο δήμος απόκτησε αυτοπεποίθηση και ενισχύθηκε ο ρόλος της πλειοψηφίας
του, δηλαδή των θητών (των κατώτερων δηλ. κοινωνικών στρωμάτων), καθώς αναγνωρίστηκε
η μεγάλη συμβολή τους στο νικηφόρο αποτέλεσμα.
Το ζωηρό ενδιαφέρον του κοινού εκφράστηκε με χείμαρρο ερωτήσεων
που ακολούθησαν και η συζήτηση συνεχίστηκε έως το τέλος του ωραρίου λειτουργίας
του Μουσείου.
Τίμησαν με την παρουσία τους τη διάλεξη: ο πρώην Δήμαρχος
Μαραθώνα κ. Σπύρος Ζαγάρης, ο Πρόεδρος της Ένωσης Συλλόγων Γονέων κ. Βασίλης Κυπαρίσσης,
η δασκάλα - συγγραφέας κ. Κ. Ρούσσου- Μπούσουλα, ο αρχαιολόγος καθηγητής κ. Μάρτιν
Κρεμπ και η αρχαιολόγος της ΕΦΑΑΝΑΤ κ. Στέλλα Ραυτοπούλου.
Θερμές ευχαριστίες
οφείλονται στον κ. Κώστα Νησιώτη, ιδιοκτήτη του camping "Marathon" για την ευγενική παραχώρηση των 60 καθισμάτων και του οχήματος
μεταφοράς τους που πρόσφερε αφιλοκερδώς.
Ανακοινώθηκε ότι επόμενη ομιλία των Φίλων του
Αρχαιολογικού Μουσείου Μαραθώνα θα γίνει την Κυριακή 2 Απριλίου στο Αρχαιολογικό
Μουσείο Μαραθώνα με θέμα τον Ηρώδη Αττικό και τον Μαραθώνα των χρόνων της
Ρωμαιοκρατίας.
